کویر را می توانیم مادر موزاییک بدانیم و کویریان را مبدعان موزاییک! آن ها از خاک و سنگ بی جان هنر موزاییک کاری زیبا را پدید آوردند. به همین دلیل است که در تمامی شهرهای کویری نشانی از موزاییک و موزاییک کاری به چشم می خورد. احتمالا شما هم در حین سفر جاده ای در دل کویر تابلوهای کارخانه های موزاییک سازی را زیاد دیده اید. موزاییک همسان و همپای خشت است و در کویرهای مرکزی ایران این محصول ساخته و فرآوری می‌شود. بی جهت نیست که امروزه شاهد بزرگترین کارخانجات ساخت موزاییک در مناطق کویری یزد و سمنان هستیم.
موزاییک کاری و کاربرد موزاییک در دوران قدیم
موزاییک در دوران پیشین بیش از آن که کفپوش خانه ها باشد، زینت و فخر سراها بوده است. گرچه در مورد موزاییک کاری کمتر شنیده ایم اما آن، هنری اصیل و ایرانی است و در سایه هنر کاشی کاری و خشت خودنمایی می کند. هنر موزاییک کاری در ایران سابقه ای بسیار دارد.
اصالت واژه موزاییک
آیا می دانستید واژه موزاییک در ایران سابقه ای حداکثر 100 ساله دارد؟ آیا در مورد اصالت این واژه اطلاعاتی دارید؟
موزاییک کلمه ای فرانسوی است و معادل فارسی آن همان کاشی است.
مهجور ماندن هنر موزاییک کاری در ایران
اطلاق لفظ عام کاشی کاری به هنر موزاییک کاری شاید یکی از اصلی ترین دلایل مهجور ماندن این هنر زیبا در ایران باشد. زیرا وقتی در تاریخ هنر به جستجو می پردازیم، به ندرت نامی از هنر موزاییک کاری در ایران می یابیم. شاید تعجب کنید اما باید بدانید که لفظ کاشی در قدیم از کاربردی دوگانه بهره مند بوده است و برای موزاییک و کاشی های امروزی نیز به صورت توامان به کار می رفته است.
بنابراین اگر جستجو در تاریخ هنرهای ایرانی برای شما امری جذاب است، به خاطر داشته باشید که موزاییک کاری تا پیش از 100 سال اخیر با عنوان کاشی کاری شناخته شده است.
هنر موزاییک کاری برای اولین بار در ایران
در ایران موزاییک کاری ابتدا در شهرهای اصفهان و یزد رواج پیدا کرد. موزاییک کاران اصفهانی و یزدی از اولین افرادی بودند که به این حرفه تسلط یافتند و از این طریق کسب درآمد کردند.
البته دانستن این نکته بسیار مهم است که در کاوش های باستانی، محققان اولین نشانه های موزاییک کاری را اطراف میبد یافتند. آن ها برای نشان دادن نبوغ و هنر خود در امر موزاییک کاری از موادی که عمدتا سفال و کاشی‌های خرد شده و شکسته بود، بهره می بردند.
هنرمندان در آن زمان به شکلی ماهرانه سفال و کاشی‌های خرد شده را بازیافت می کردند و در قالب موزاییک آن ها را مورد استفاده مجدد قرار می دادند. یافته های باستان شناسی نظریه های ابتدایی مبنی بر ظهور این صنعت در مناطق کویری ایران را تایید می کند.
محل قرارگیری کارخانه موزاییک میبد و سیر تداوم این هنر اصیل
جالب است بدانید که امروزه کارخانه موزاییک میبد که به تولید انواع موزاییک به صورت صنعتی می پردازد، در نزدیکی منطقه ای که محققان یافته های باستانی را کشف کردند، واقع شده است که این امر به خوبی سیر تداوم این هنر را از گذشته تا به امروز نشان می دهد.
موزاییک کاری و روحیه قناعت ورزی کویرنشینان
شاید جرقه ظهور هنری به نام موزاییک کاری در ایران و مناطق مرکزی این کشور را بتوان به روحیه قناعت ورزی کویرنشینان نیز نسبت داد. زیرا همانطور که اشاره کردیم، موزاییک های اولیه از سفال ها و کاشی ها شکسته شده، تولید شدند.
هنرمند موزاییک کار با کنار هم قرار دادن اجزا شکسته و رنگین کاشی ها و تزریق ساروج میان فواصل توانسته خالق موزاییک های رنگین با طرح و نقش های زیبا باشد. هنر موزاییک کاری بسیار ظریف و زیبا بود، به همین دلیل بسیاری از افراد به سختی باور می کردند که این محصول نهایی، حاصل بازیافت مصالحی غیر قابل استفاده مثل سفال شکسته شده است.
بیشتر بخوانید: آیا موزاییک با طرح های سفارشی تولید می شود؟
موزاییک کاری؛ مظهر تجمل و ثروت در کاخ درباریان
موزاییک کاران رفته رفته به قدری در هنر موزاییک کاری تسلط یافتند که آثار چشم نواز و زیبا آن ها زینت بخش کاخ‌های شاهان و امرا در آن زمان شد. به این ترتیب تولد هنری که در ابتدا به دلیل قناعت پیشگی و فقر بود، پس از مدتی کوتاه به مظهر تجمل و ثروت در کاخ درباریان تبدیل شد.
سخن پایانی
در این مقاله در مورد هنر موزاییک کاری سخن گفتیم. امیدواریم از تاریخچه ای که در مورد این هنر زیبا در ایران بیان کردیم، لذت برده باشید. منتظر نظرات شما هستیم و مایلیم که بدانید ما از سال ۱۳۷۳ فعالیتمان را در عرصه تولید موزاییک و انواع موزائیك حیاطی آغاز کردیم و به سرعت به یکی از برندهای معتمد صنعت موزاییک و کفپوش در ایران تبدیل شدیم.
امروزه شرکت موزاييک اتوماتيک ميبد با بهره‌مندی از پرسنل کارآزموده توانسته باعث ارتقاء کمی و کیفی محصولات تولیدی خود شود. همچنین این شرکت دائما از دانش بروز واحدهای تحقیق و توسعه و کنترل کیفیت بهره مند می شود.
بدون دیدگاه